Język niemiecki w szkole
Nauczanie języka mniejszości narodowej, prawo do własnej historii i przynależności kulturowej to przywilej, o który powinni zadbać zarówno rodzice, jak i wszyscy zainteresowani budowaniem tożsamości naszych dzieci.
Warto zaangażować się w tę sprawę tym bardziej, że polskie prawodawstwo w pełni nam to gwarantuje.
Poniżej przypominamy istotne obowiązki dyrektorów placówek oświatowych oraz zobowiązania szkół, z którymi warto się zapoznać, aby je znać i z nich korzystać.
Zgodnie z przepisami ustawy o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. 2004 r. Nr 256 poz. 2572 z poz. zm.) szkoła i placówka publiczna, czyli taka którą prowadzi np. gmina lub powiat, umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.
Na mocy tej ustawy Minister Edukacji Narodowej wydaje rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym ( Dz. U. 2007r. Nr 214 poz.1579 z poz. zm.)
W świetle tego rozporządzenia dyrektor szkoły:
1. … organizuje naukę języka mniejszości i naukę własnej historii i kultury w szkole, na pisemny wniosek rodziców (prawnych opiekunów) dziecka - ucznia, składany na zasadzie dobrowolności;
2. … przyjmuje od rodziców wniosek przy zgłoszeniu ucznia do szkoły, albo w toku nauki w terminie do dnia 30 kwietnia (wzór w załączeniu).
Wniosek dotyczy całego okresu nauki ucznia w szkole.
Każdy wniosek złożony w powyższych terminach obowiązuje od początku następnego roku szkolnego (tj. od 1 września).
3. … przechowuje wnioski w kancelarii i nikt poza nim oraz uprawnionymi podmiotami (np. kurator, organ prowadzący, NIK) nie ma do nich wglądu.
4. … organizuje na podstawie złożonych wniosków oddziały składające się z co najmniej 7 uczniów.
5. … zapewnia kształcenie w języku mniejszości, dwujęzycznie lub z dodatkową nauką
języka mniejszości (formę kształcenia rodzic powinien określić we wniosku) realizując odpowiednią liczbę godzin nauczania tego języka;
6. … zapewnia naukę własnej historii i kultury;
7. … jest zobowiązany w każdym roku szkolnym przypominać rodzicom (prawnym opiekunom) uczniów należących do mniejszości narodowych o możliwości złożenia pisemnego wniosku (w terminie do 30 kwietnia) w sprawie nauczania języka mniejszości, historii i kultury kraju pochodzenia uczniów.
PAMIĘTAJ – WAŻNE!!!
W uzasadnionych przypadkach, za zgodą organu prowadzącego szkołę (urząd gminy), liczba uczniów w oddziałach, grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych może być mniejsza.
W przypadku gdy liczba zgłoszonych uczniów jest mniejsza niż określona wyżej, nauczanie języka mniejszości w szkołach organizuje się w grupach międzyoddziałowych lub międzyklasowych, pamiętając że:
1. grupa międzyoddziałowa, utworzona z uczniów różnych oddziałów na poziomie danej klasy, nie może liczyć mniej niż 7 uczniów.
2. grupa międzyklasowa, utworzona z uczniów różnych klas, w której nauczanie odbywa się według organizacji nauczania w klasach łączonych, nie może liczyć mniej niż 3 i więcej niż 14 uczniów.
Jeżeli z powodu zbyt małej liczby zgłoszonych uczniów lub braku nauczyciela nie ma możliwości zorganizowania nauczania języka mniejszości w sposób określony wyżej, organ prowadzący szkołę (czyli gmina), uwzględniając miejscowe warunki komunikacyjne, organizuje zespoły międzyszkolne.
Liczba uczniów w zespole międzyszkolnym nie może być mniejsza niż 3 i większa niż 20.
Nauczanie języka mniejszości w zespole międzyszkolnym prowadzi się w wymiarze 3 godzin tygodniowo.
Na świadectwie ukończenia klasy/szkoły język mniejszości wpisany jest jako przedmiot obowiązkowych zajęć edukacyjnych na pierwszym miejscu wykropkowanym w brzmieniu „język mniejszości narodowej – niemiecki”.
Pamiętajmy także, iż język mniejszości nauczany w formie dodatkowej można zdawać na egzaminie gimnazjalnym jako język niemiecki obcy, gdyż ten jest objęty innym programem nauczania niż język mniejszości, a określone standardy egzaminacyjne tegoż języka obowiązują wszystkich uczniów.